Een verstuikte enkel ontstaat doordat je je enkel verzwikt. Het is ook wel bekend als door je enkel gaan of een inversietrauma. Dit zijn allemaal termen voor dezelfde gebeurtenis.
Een verstuikte enkel gaat in de meeste gevallen vanzelf weer over. Hoe lang dit duurt hangt af van de hoeveelheid opgelopen schade. De hersteltijd is in 90% van de gevallen niet langer dan 6 weken.
Er zijn een aantal dingen die je zelf kan doen om ervoor te zorgen dat je verstuikte enkel zo snel mogelijk weer hersteld is. Je kunt beginnen met het dragen van een enkelbrace de eerste 2 weken. Hierdoor kun je je enkel direct meer belasten, waardoor hij sneller herstelt.
In deze post leg ik precies uit hoe ik zelf mijn patiënten als fysiotherapeut help en welke 2 oefeningen ik meegeef aan mijn patiënten.
Zo ziet de behandeling eruit:
- Koel de enkel zo snel mogelijk om de zwelling tegen te gaan.
- Draag een enkelbrace om je enkel te ondersteunen
- Belast je enkel zo snel mogelijk weer op geleide van de pijn
- Train de kracht en stabiliteit van je enkel en onderbeen
Als je dit behandeltraject volgt is je verstuikte het snelt weer hersteld en is de kans dat je hem weer verstuikt het kleinst.
Lees voor een uitgebreide behandeling met video’s van de oefeningen snel verder.
Hoe ontstaat een verstuikte enkel?
Je enkel wordt gevormd door je scheenbeen en kuitbeen die een vork creëren. Hier passen de botten van je voet precies in. De botten worden omringt door het gewrichtskapsel. Het gewrichtskapsel zorgt voor de stevigheid van je enkel. De gewrichtsbanden zijn een onderdeel van dit gewrichtskapsel.
Daarnaast bevinden zich veel spieren rond het enkelgewricht, waardoor je veel bewegingen kunt maken met je enkel. Ook de spieren dragen bij aan de stevigheid en stabiliteit van je enkel.
Wanneer je je enkel verzwikt, ontstaat er rek op dit gewrichtskapsel. Door deze rek kan er schade aan het kapsel ontstaan. Dit noemen we een verzwikte of verstuikte enkel.
In het ergste geval kunnen ook spieren of zelfs het bot beschadigen.
Met de juiste behandeling herstelt deze blessure prima.
Verstuikte enkel symptomen

Door de schade aan het gewrichtskapsel ontstaat er een ontstekingsreactie om de schade zo snel mogelijk te herstellen. Deze ontstekingsreactie komt met een aantal symptomen.
De symptomen zijn afhankelijk van de hoeveelheid schade die ontstaan is.
Het eerste wat gebeurt is het ontstaan van vocht. Hoe meer vocht er ontstaat, hoe meer schade er in de regel aanwezig is. Het vocht zorgt ook voor stijfheid van de enkel. Dit komt doordat het vocht zich in het gewichtskapsel bevindt, wat zich hierdoor opblaast als een ballon.
Dit heeft als doel het gewricht te beschermen tegen eventuele verdere schade.
Ook de ontstane pijn heeft als functie dat je je enkel minder belast, waardoor hij beter herstelt.
Als laatste kan je enkel blauw worden. Dit komt doordat er een scheurtje is ontstaan in het gewrichtskapsel. Hierdoor komt bloed vrij, wat de blauwe verkleuring veroorzaakt. Hoe meer verkleuring, hoe meer schade er aanwezig is.
Na verloop van tijd zakt de verkleuring naar beneden en kun je deze ook zien in je voet of zelfs je tenen. Dit komt niet doordat hier ook schade is ontstaan, maar doordat het bloed door de zwaartekracht naar beneden zakt.
Om je verstuikte enkel zo snel mogelijk te laten herstellen, is het belangrijk om de schade te laten herstellen.
Verstuikte enkel behandeling met 2 fysiotherapie behandeling
Het eerste wat je moet doen als je je enkel verstuikt is deze koelen met een coldpack. Koelen remt de zwelling en de pijn. Hierdoor kun je je enkel weer snel belasten, om zo het herstel op gang te brengen.
Mocht je nou veel zwelling en verkleuring hebben, wat duidt op veel schade, dan is het verstandig om eerst 2-4 weken een enkelbrace te dragen. Een enkelbrace zorgt voor meer stabiliteit van de enkel en verminderd de belasting. Hierdoor kun je eerder weer lopen, zonder je enkel te overbelasten. Dit helpt bij het herstel van ernstige enkelverstuikingen.
Daarnaast kun je een ontstekingsremmende zalf op het pijnlijke gebied van je enkel smeren. Hierdoor neemt de ontstekingsreactie, pijn en zwelling af. Dit helpt je ook weer om je enkel snel meer te belasten.
Als je je enkel weer meer kunt belasten wordt kun je beginnen met de oefeningen. Met deze oefeningen train je de spieren rond je enkel, zodat deze de verminderde stabiliteit van het gewrichtskapsel kunnen compenseren. Door de schade vermindert de stevigheid van het kapsel en dit komt nooit meer helemaal terug. Dat is de reden dat je een grotere kans hebt nogmaals door je enkel te gaan als het eenmaal gebeurt is.

Verstuikte enkel oefening 1: Het herstellen van de stabiliteit
Het doel van de eerste oefening is het herstellen van de stabiliteit van de enkel. Door het kapsel te belasten in zijn functie herstelt het het snelste. Daarnaast train je de spieren rond het enkelgewricht.
Deze spieren compenseren de verminderde stabiliteit van het kapsel en voorkomen zo dat je snel weer door je enkel gaat.
Je kunt de oefening eenvoudig thuis doen en hebt hier in eerste instantie geen extra attributen voor nodig.
De uitvoering van de oefening is te zien in deze video.
Probeer de oefening zo vaak mogelijk uit te voeren. Op het moment dat het te makkelijk wordt, kun je hem ook met de ogen dicht doen.
Daarna kun je de oefening nog moeilijker maken door op een balansbal te gaan staan.
Hierdoor wordt je evenwicht verstoord, waardoor je spieren leren nog sneller te reageren, wat de effectiviteit verhoogd.
Deze oefening werkt ook goed voor enkelklachten in het algemeen.

Verstuikte enkel oefening 2: Trainen van je voetspieren en kuiten
De 2e fysiotherapie oefening voor een verstuikte enkel is gericht op het versterken van de spieren rond je enkel, voet en onderbeen.
Het doel van deze oefening is om de spieren die je enkel stabiliseren, ook sterker te maken zodat den enkel minder belast wordt.
Hierdoor wordt het gewrichtskapsel ontlast en herstellen de enkelspieren die eventueel beschadigd zijn geraakt door de verstuiking.
Dit verbetert ook het herstel van je verstuikte enkel.
De uitvoering van de oefening is hieronder te zien in deze video.
Je kunt de oefening verder uitbouwen door meer herhaling te doen, of door een rugzak met gewicht te dragen. Hierdoor moeten je spieren nog meer kracht zetten en worden ze dus beter getraind.

Conclusie
Door middel van deze behandeling herstelt je verstuikte enkel meestal binnen enkele weken. Alleen een zeer heftige verstuiking zal langer nodig hebben. Het belangrijkste is dat je luistert naar je lichaam en de pijnsignalen herkent en respecteert.
Mocht je na aanleiding van deze behandeling nog vragen hebben, dan kun je deze mij mailen en dan zal ik je zo goed mogelijk proberen te helpen.