Hoofdpijn oorzaak, symptomen en behandeling met 4 oefeningen

De meest voorkomende oorzaak van hoofdpijn is stress. Stress kan er voor zorgen dat je nekspieren stijf en gespannen worden, of dat je nek vast gaat zitten en je een stijve nek krijgt. Hierdoor kan spanningshoofdpijn of cervicogene hoofdpijn ontstaan.

Een andere oorzaak van hoofdpijn is overbelasting. Wanneer je nek- en schouderspieren overbelast raken, kan dit uitstralende pijn vanuit je nek naar je hoofd geven en hoofdpijn veroorzaken.

De oorzaak van migraine en clusterhoofdpijn zijn tot op heden niet bekend. Migraine kan wel getriggerd worden door overbelasting of overprikkeling. Ook is bekend dat bepaald voedsel een migraine aanval kan triggeren en dat spanningshoofdpijn of cervicogene hoofdpijn kan leiden tot een migraine aanval.

Te weinig drinken is een andere bekende oorzaak van hoofdpijn. Te weinig water drinken leidt tot dikker bloed, waardoor je meer druk op je hoofd ervaart.

Een andere hoofdpijn oorzaak is overmatig gebruik van medicatie. Hierdoor ontstaat er een verslaving, waarvan de afkickverschijnselen in de vorm van hoofdpijn kunnen komen. Dit geld ook voor overmatig koffiegebruik.

We onderscheiden 5 soorten hoofdpijn, waarbij de ene variant meer voorkomt dan de andere. Voor elke variant beschrijf ik nu de kenmerken. Je moet vrijwel alle kenmerken tegelijk hebben, om daadwerkelijk dat type hoofdpijn te hebben.

Spierspanningshoofdpijn

Spierspanningshoofdpijn is vaak langdurig aanwezig, tot wel enkele dagen achter elkaar. Het voelt als een druk op het hoofd aan beide kanten en bovenop het hoofd. Je voelt het vanuit je nek omhoog trekken. De hoofdpijn is van gemiddelde intensiteit.

Cervicogene hoofdpijn

Cervicogene hoofdpijn is korter aanwezig dan spierspanningshoofdpijn, maar een paar uur achter elkaar. De hoofdpijn bevindt zich aan 1 kant van het hoofd en gaat gepaard met nekpijn aan dezelfde kant. De nek is stijf en beperkt in het draaien naar de kant van de hoofdpijn. De intensiteit is matig tot heftig en je kunt uitstraling vanuit je nek naar je arm ervaren.

Migraine

Van migraine is het bekend dat de hoofdpijn in aanvallen komt. Een aanval kan tussen de 4 uur en 3 dagen aanhouden. De hoofdpijn is aan 1 kant voelbaar en pulserend van aard. De hoofdpijn is vaak heftig en neemt toe bij lichamelijke activiteit of wanneer je blootgesteld wordt aan licht of geluid. Ook kan het samengaan met misselijkheid en kun je vlekken zien. Heftige cervicogene hoofdpijn wordt vaak verward met migraine. Ook kan een migraine aanval getriggert worden door cervicogene hoofdpijn.

Clusterhoofdpijn

Clusterhoofdpijn komt ook voor in aanvallen, welke wel tot 8 uur kunnen aanhouden. De pijn is aan 1 kant van het hoofd aanwezig en is zeer heftig aanwezig. Typische kenmerken zijn bewegingsonrust, een loopneus aan de zelfde kant als de hoofdpijn en een tranend oog. Tevens zie je vaak dat het oog niet helemaal open is aan de kant van de hoofdpijn. Deze signalen duiden op een neurologische oorzaak van de hoofdpijn. Dit is een zeldzame vorm van hoofdpijn.

Medicijnafhankelijke hoofdpijn

Medicijnafhankelijke hoofdpijn is een milde, zeurende vorm van hoofdpijn, welke lijkt op spanningshoofdpijn. De hoofdpijn verdwijnt als er weer medicatie geslikt wordt, waarbij medicatie bij spanningshoofdpijn een zeer beperkt effect heeft.

Nu de verschillende soorten hoofdpijn bekend zijn, wordt het tijd om je hoofdpijn symptomen te verklaren. Hierdoor kunnen we vervolgens gerichter gaan behandelen.

Nu de verschillende soorten hoofdpijn bekend zijn, wordt het tijd om je hoofdpijn symptomen te verklaren. Hierdoor kunnen we vervolgens gerichter gaan behandelen.

Hoofdpijn vanuit de nek

Hoofdpijn vanuit de nek wordt veroorzaakt doordat een gewricht in je nek niet goed beweegt, of doordat je nekspieren overbelast zijn. Dit kan spanningshoofdpijn of cervicogene hoofdpijn zijn. Cervicogene hoofpijn gaat altijd gepaard met nekpijn.

Afhankelijk van de structuur die de uitstralende pijn veroorzaakt, kan de hoofdpijn gevoeld worden in het voorhoofd of achterhoofd.

Deze 3 symptomen worden hieronder nu verder uitgelicht.

Hoofdpijn in het voorhoofd, vaak aan 1 kant boven het oog

Hoofdpijn in je voorhoofd kan veroorzaakt worden door uitstraling vanuit een spier, of vanuit je bovenste nekwervel.

Een overbelaste trapezius veroorzaakt uitstralende pijn richting je oor en doortrekkend naar je voorhoofd, boven je oog. De pijn bevindt zich altijd aan 1 kant. Wanneer je op het drukpunt van de trapezius drukt, zal je de hoofdpijn voelen toenemen.

Een andere oorzaak van deze hoofdpijnvorm is een bewegingsbeperking bovenin je nek. Wanneer de eerste nekwervel vast zit, kan dit leiden tot hoofdpijn in je achterhoofd, je voorhoofd of tot kaakpijn. Het is een vorm van cervicogene hoofdpijn. Je hoofd draaien naar de kant die pijn doet is ook beperkt en pijnlijk.

De behandeling bestaat uit het verbeteren van de bewegelijkheid van je nek en het ontspannen van de nekspieren door ze te rekken en de drukpunten vast te houden in de spier.

Hoofdpijn aan de zijkant van het hoofd

Hoofdpijn aan de zijkant van het hoofd wordt veroorzaakt door uitstraling vanuit de temporalis spier. Dit is een spier die loopt van je kaak naar de zijkant van je hoofd, bij je slaap. De hoofdpijn verergerd door kauwen en gaat gepaard met kaakpijn. Ook kan de kaak stijf of beperkt zijn.

Deze vorm van hoofdpijn kun je verhelpen door je kaakpijn op te lossen. Wanneer je kaan weer ontspannen is, neemt de spanning in je temporalis spier ook af en verdwijnt de uitstralende hoofdpijn. De behandeling voor kaakpijn vind je hier.

Hoofdpijn in het achterhoofd

Hoofdpijn in je achterhoofd wordt veroorzaakt door uitstraling vanuit je nek. Wanneer je nek vast zit, worden de nekspieren overbelast, waardoor ze gaan uitstralen naar je achterhoofd. In dit geval is het het onderste deel van je nek wat beperkt bij naar boven kijken. Je bovenrug kan ook stijf aanvoelen. De pijn kan ook doorstralen tot bovenop het hoofd.

We spreken in dit geval van spanningshoofdpijn. De hoofdpijn bevindt zich meestal aan beide kanten van het achterhoofd.

De behandeling bestaat uit het losmaken van de nek en het verbeteren van de houding. Bekijk de behandeling hier op onze pagina over spanningshoofdpijn.

Om je hoofdpijn zelf te kunnen verlichten is het belangrijk om de oorzaak, zover mogelijk, aan te pakken.

Dit betekent dat je ervoor moet zorgen dat je nek en nekspieren soepel en sterk zijn, zodat ze niet overbelast raken. Om die reden helpen de oefeningen vooral tegen spierspanningshoofdpijn en cervicogene hoofdpijn. Doordat migraine vaak samen gaat met spanningshoofdpijn, kun je door het doen van deze oefeningen ervoor zorgen dat je migraine aanval minder heftig is.

Daarnaast kun je de spanning in je nekspieren verminderen door op de drukpunten in de specifieke spieren te drukken. Deze drukpunten worden ook wel trigger points genoemd.

De spanning in deze triggerpoint zorgt voor de uitstralende pijn in het hoofd en de spanning in de spieren. Door op de drukpunten te duwen verminder je de spanning en de uitstraling naar je hoofd. Dit zorgt voor direct hoofdpijn verlichting. Je bent op zoek naar punten die direct je hoofdpijn verergeren als je er op drukt.

Ik ga nu de oefeningen beschrijven die je helpen je hoofdpijn te verminderen.

De eerste hoofdpijn behandeling richt zich op het verbeteren van de bewegelijkheid van de nek. Door je nek soepeler te maken verdwijnt je nekpijn en hiermee ook je cervicogene hoofdpijn.

Een soepele nek vermindert de druk in het gewricht en ook de belasting op de nekspieren. Hierdoor kunnen ze soepeler worden, waardoor de uitstraling naar het hoofd verdwijnt.

De oefening gaat als volgt:

• Rol een handdoek op en doe hem om je nek
• Pak met je linker hand de rechter kant van de handdoek en met je rechter hand de linker kant
• Breng de rechter hand om hoog totdat de handdoek over je mond loopt
• Trek aan de handdoek en draai je hoofd naar rechts
• Herhaal dit 10 keer
• Wissel nu je handen om en doe hetzelfde naar links
• Kijk als laatste 10 keer omhoog, waarbij je de handdoek mee omhoog trekt

Je kunt de uitvoering van de oefening ook vinden in deze video.

Herhaal de oefening 2 keer per dag. In het begin zal het pijnlijk zijn en stijf aanvoelen. Probeer je nek wel zo ver mogelijk te draaien, ondanks de pijn. Je zult merken dat het steeds makkelijker gaat.

De tweede oefening is gericht op het verminderen van de spanning in de nekspieren. Zoals reeds uitgelegd wordt hoofdpijn in de meeste gevallen veroorzaakt door stijve nekspieren. Door de nekspieren te rekken, neemt de spanning af waardoor je hoofdpijn ook afneemt. In veel gevallen verdwijnt de hoofdpijn zelfs helemaal met deze rekoefening.

Naast het rekken van deze spieren bevinden zich ook belangrijke drukpunten in de spieren die de uitstraling veroorzaken. Door op deze drukpunten te duwen en dit lange tijd vast te houden zal je merken dat de spanning en pijn snel afneemt.

De oefening gaat als volgt:

• Leg je hand op je hoofd
• Trek nu je hoofd zijwaarts
• Draai je hoofd ook nog een beetje naar dezelfde kant
• Houd dit 20 seconden vast

Je kunt de uitvoering van de oefening vinden in deze video.

Herhaal de oefening meerdere keren per dag voor beide kanten.

De derde oefening is gericht op het versterken van de diepe nekspieren aan de voorzijde van je nek. Veel mensen zitten met hun hoofd wat naar voren. Dit kan ertoe leiden dat de spieren aan de voorkant van de nek zwakker worden omdat ze minder gebruikt worden. Hierdoor worden de spieren aan de achterzijde van de nek juist meer belast, wat kan leiden tot overbelasting. Deze overbelasting kan weer hoofdpijn veroorzaken.

Uit onderzoek blijkt ook dat het trainen van deze diepe nekspieren leidt tot minder hoofdpijn.

De oefening gaat als volgt:

• Ga op je rug liggen op een harde ondergrond
• Trek je kin in, alsof je een onderkin maakt
• Houd deze positie vast en til je hoofd 2 cm op
• Houd dit zo lang mogelijk vast
• Herhaal de oefening 5 keer per dag

In de foto kun je zien hoe de oefening eruit ziet

Bij het uitvoeren van de oefening gaat het om de kwaliteit en niet de kwantiteit. Zodra je merkt dat je je kin niet meer ingetrokken kunt houden, moet je stoppen en even uitrusten.

Doe je dit niet, dan voer je de oefening uit met de verkeerde spieren, waardoor je juist meer spanning in je nek opwekt wat tot meer hoofdpijn zal leiden.

Naar mate je de oefening vaker hebt uitgevoerd zal je merken dat je het steeds langer vol kan houden. Uiteindelijk is het de bedoeling dat je het ongeveer 20 seconden vast kunt houden.

De laatste hoofdpijn oefening is gericht op het verbeteren van je houding in zit. Hierdoor worden je nekspieren evenredig belast, waardoor ze minder snel stijf worden en hoofdpijn veroorzaken.

Wanneer je voorover gebogen zit, trekt de zwaartekracht je hoofd naar beneden. OM dit tegen te gaan, spannen je nekspieren aan de achterzijde aan. Door je kin in zit wat in te trekken, strek je automatisch je bovenrug en nek op, waardoor ook de diepe nekspieren uit oefening 3 aanspannen. Hierdoor wordt de belasting van je hoofd en nek over meer spieren verdeeld, waardoor ze minder snel overbelast raken.

In de foto kun je het verschil zien tussen een passieve en actieve houding en wat dit voor je spieren doet.

Let erop dat je hoofd recht blijft en dat je niet naar beneden kijkt als je je kin probeert in te trekken. Dit zorgt juist voor meer belasting op je nek en nekspieren.

In het begin zal de oefening vreemd aanvoelen, maar wanneer je meer oefent, gaat het ook natuurlijker voelen.